Spremni za obranu „od ustaške agresije"

Nakon »Bljeska« očajno se ubrzavaju nastojanja u vezi s ujedinjenjem RSK i RS. S druge strane, raste skepticizam čak i u nekih okorjelih velikosrba u istočnom dijelu okupirana hrvatskog područja. Dokumenti su, međutim, vrlo jasni. Njihovu jasnoću ne može danas zamutiti ni »prvi krajiški roman« pod savršenim velikosrpskim naslovom »Nevini đavo«, autora dr. Branka Zinaića, predstavljen 15. svibnja 1995. u Kninu.

Skupština RSK uspjela je 28. svibnja smijeniti predsjednika vlade Mikelića i poduprijeti »Plan ujedinjenja RS i RSK«. U Bijeljini se već 1. lipnja 1995. sastaju teroristička vodstva RS i RSK te se raspravlja o hitnoj potrebi ujedinjenja. »Bljeskom« prestrašeni velikosrbi u istočnoj Slavoniji, s Goranom Hadžićem na čelu, počinju samostalnu politiku, oslonjenu na Beograd, dok kninsko krilo s Martićem na čelu teži ujedinjenju sa RS i oslanja se na Pale.

Na odluku »Skupštine RSK o hitnom ujedinjenju sa RS koja je donešena na predlog SDS-a Krajine i SRS za Krajinu« reagirao je »zatvorenim pismom« »Koordinacioni odbor Slavonije, Baranje i zapadnog Srema« 25. svibnja 1995. u Belom Manastiru.

»Uvezanost sa Jugoslavijom«

U pismu predsjedniku RSK, predsjedniku Skupštine, vlade i »ministru inostranih poslova RSK« tvrde: »delenje srpskoga naroda Krajine na one koji su za i protiv ujedinjenja u UjedinjenjeNakon »Bljeska« očajno se ubrzavaju nastojanja u vezi s ujedinjenjem RSK i RS. S druge strane, raste skepticizam čak i u nekih okorjelih velikosrba u istočnom dijelu okupirana hrvatskog područja. Dokumenti su, međutim, vrlo jasni. Njihovu jasnoću ne može danas zamutiti ni »prvi krajiški roman« pod savršenim velikosrpskim naslovom »Nevini đavo«, autora dr. Branka Zinaića, predstavljen 15. svibnja 1995. u Kninu.edinstvenu srpsku državu na svim istorijskim i etničkim prostorima smatramo štetnim i nepotrebnim, jer je u suprotnosti sa elementarnim činjenicama borbe srpskoga naroda protiv hrvatskog neofašizma...

Smatramo da hitno separatno ujedinjenje RSK i RS predstavlja akt koji nije u funkciji ostvarenja toga osnovnog nacionalnog cilja već faktički dovodi do novih, opasnih podela u srpskom narodu, u funkciji je obračuna rukovodstva sa Pala i Šešeljevih radikala sa legalnom vlašću u Srbiji i SR Jugoslaviji i prikrivanja stvarnih krivaca za tragediju naroda Zapadne Slavonije. Ova odluka je u funkciji razbijanja Krajine, jer je potpuno prirodno da SBZS neće dovesti u pitanje svoju povezanost sa Vojvodinom, Srbijom i SR Jugoslavijom.

Još su u leto 1990. godine SO B. Manastir i Vukovar donele odluke o ostajanju u Jugoslaviji, a Velika narodna skupština SBZS u toku 1991. godine odluku o prisajedinjenju Vojvodini. Povezanost i uvezanost sa Jugoslavijom na svim segmentima Koordinacioni odbor SBZS smatra konstantnim i nepromenjivim opredelenjem srpskoga naroda ove oblasti, koje niko, bez njegove direktne saglasnosti i u ime njega ne može promeniti, ni sprovesti. O ovoj činjenici morate voditi računa«.

»Diletantska naređenja komandanata«

No da ne bi bilo zabune, Hadžić objašnjava: »Svim sredstvima pravne države branićemo pravni poredak, zaštititi ličnu i imovinsku sigurnost građana, zaštititi državnu imovinu. Potpuno smo vojnički spremni da se branimo i odbranimo od ustaške agresije ali nećemo ulaziti u nikakve vojne avanture i rizike, na osnovu diletantskih naređenja komandanata. Budite sigurni da se Zapadna Slavonija ne može dogoditi u ovoj oblasti«.

Koordinacija velikosrba istočne Slavonije, s Goranom Hadžićem na čelu, podupire »politiku mira rukovodstva Srbije i SRJ i nastavak mirovnog procesa« jer »visoko cenimo pomoć koju nam je SRJ pružila u jačanju odbrambenog potencijala ovog dela Krajine«. Zaključno: »Ni na kraj pameti nam nije da svoje vojne, ljudske, prirodne i proizvodne potencijale stavimo pod komandu Pala, jer bi to bio siguran put u veliku nesreću i ove oblasti i ovoga naroda«. Predstavnicima Srpske radikalne stranke Koordinacija je oduzela »pravo da deluju u korist štete naroda koji ih je izabrao«. Ipak, najveći je problem istočnoga terorističkoga krila RSK što se »potpuno prelazi preko brojnih izjašnjavanja naroda i odluke o povezivanju sa Srbijom i Jugoslavijom. Bez povezivanja i uvezivanja sa Jugoslavijom, a posebno kidanje već uspostavljenih veza, smatramo da direktno dovodi u pitanje i sam opstanak srpskog naroda na ovim prostorima«.

Osovina Knin - Pale

U privitku toga pisma je i zapisnik »Koordinacionog odbora SBZS« sa sjednice, održane 25. svibnja 1995., »u HadžićDa ne bi bilo zabune, Hadžić objašnjava: »Svim sredstvima pravne države branićemo pravni poredak, zaštititi ličnu i imovinsku sigurnost građana, zaštititi državnu imovinu. Potpuno smo vojnički spremni da se branimo i odbranimo od ustaške agresije ali nećemo ulaziti u nikakve vojne avanture i rizike, na osnovu diletantskih naređenja komandanata. Budite sigurni da se Zapadna Slavonija ne može dogoditi u ovoj oblasti«.zbornici Skupštine opštine Manastir s početkom u 12,45 časova«. Iz njega doznajemo da su osovini Knin - Pale, uz Hadžića, leđa okrenuli: Branko Petrović, ministar industrije, Simo Šijan, ministar poljoprivrede, Slobodan Milovac, predsednik S. O. Beli Manastir, Srbislav Stanković, potpredsednik SO Beli Manastir, Dušan Teofilović, predsjednik IS SO Vukovar, Jovan Bačić, potpredsjednik SO Tenja, Željko Travica, predsjednik IS SO Mirkovci, Milan Samberac, potpredsjednik IS SO Mirkovci, pukovnik Stojan Mladenović, zapovjednik »Baranjske divizije«, Milan Knežević, pomoćnik zapovjednika »za moral«, Radmila Bjelica, sekretar SO Beli Manastir i Miroslav Nikić, »načelnik opštinske uprave Beli Manastir«.

Kninsko krilo hrvatskih velikosrba, međutim, i dalje s Palama radi na ujedinjenju, što dokazuje i »Prednacrt zakona o teritorijalnoj organizaciji i lokalnoj samoupravi« što ga je na »Palama, juna 1995.« izradio »Republički sekretarijat za zakonodavstvo RS«. Članak 11. toga zakona kojim se uređuje »teritorijalna organizacija opština i lokalna samouprava« nedvosmislen je.

Etnički očišćene »opštine«

»U Republici opštine su: Banja Luka, Beli Manastir, Benkovac, Bijeljina, Bileća, Bihać, Bratunac, Brčko, Višegrad, Vlasenica, Vogošća, Vojnić, Vrginmost, Vrhovine, Vukovar, Vukosavlje, Gacko, Glamoč, Glina, Goražde, Gradačac, Gradiška, Gradusa, Grahovo, Grubišno Polje, Gračac, Dalj, Daruvar, Dvor na Uni, Derventa, Doboj, Donji Lapac, Drvar, Drniš, Zavidovići, Zvornik, Ilijaš, Ilidža, Jajce, Kalesija, Kalinovik, Ključ, Kneževo, Knin, Kozarska Dubica, Konjic, Korenica, Kostajnica, Kotor Varoš, Krnjak, Krupa na Uni, Kupres, Laktaši, Lopare, Lukavac, Ljubinje, Maglaj, Milići, Mirkovci, Modriča, Mostar, Mrkonjić Grad, Nevesinje, Novi Grad, Novo Sarajevo, Obrovac, Okučani, Olovo, Orašje, Pakrac, Pale, Pelagićevo, Petrinja, Petrovac, Petrovo, Plaški, Podravska Slatina, Prijedor, Prnjavor, Rajlovac, Rogatica, Rudo, Sanski Most, Skelani, Slunj, Sokolac, Srbac, Srbinje, Srbobran, Srebrenik, Srpska opština Zadar, Srpski Brod, Srpska Kostajnica, Stari Grad, Stolac, Tenja, Teslić, Trebinje, Trnovo, Tuzla, Ugljevik, Han Pijesak, Hadžić, Centar Sarajevo, Čajniče, Čelinac, Šamac, Šekovići i Šipovo.

Ovlašćuje se Vlada da utvrdi naseljena mesta koja čine područje jedne opštine, odnosno katastarske opštine koje ulaze u sastav te opštine, po prethodno pribavljenom mišljenju zainteresovane skupštine opštine«. Gotovo sve te »opštine« koje su predvidjeli kao sastavne dijelove velikosrpske Ujedinjene republike srpske, velikosrpski su teroristi prethodno etnički očistili.

»Centralizovani oblik vlasti«

Vrijedan je i dokument »Službe predsjednika Republike - Kabinet«, broj: 020/3-661/2-95, Knin, od 29. lipnja 1995., poslan »Komisiji za pripremu akata ujedinjenja RSK i RS - za DokumentVrijedan je i dokument »Službe predsjednika Republike - Kabinet«, broj: 020/3-661/2-95, Knin, od 29. lipnja 1995., poslan »Komisiji za pripremu akata ujedinjenja RSK i RS - za gosp. Dušana Vješticu«, koji je potpisao »sekretar kabineta Milenko Sanković«. Kabinet obavještava da je razmotrio »paket od šesnaest zakona« i ustvrđuje da su u paketu zakoni 09 Martic Karadzickoji će se »odnositi na čitavu teritoriju Ujedinjene Republike Srpske«, »gotovo identični sa postojećim« u RSK.gosp. Dušana Vješticu«, koji je potpisao »sekretar kabineta Milenko Sanković«. Kabinet obavještava da je razmotrio »paket od šesnaest zakona« i ustvrđuje da su u paketu zakoni koji će se »odnositi na čitavu teritoriju Ujedinjene Republike Srpske«, »gotovo identični sa postojećim« u RSK.

Predviđen je »centralizovani oblik vlasti sa minimalnim stepenom lokalne samouprave«, ponuđeni zakoni su »opravdani, sadržajno i normativno kvalitetni« i »uglavnom nemamo primjedbi«. »Budući administrativni centar Ujedinjene Republike Srpske« - Banja Luka, a »sjedište Narodne banke je u Kninu«.

Jasan je i »Zakon o pečatu državnih i drugih organa«: »Pečat sadrži naziv Ujedinjene Republike Srpske... u čijoj sredini je grb Nemanjića predstavljen dvoglavim bijelim orlom u uzletu. Ispisuje se na srpskom jeziku, ćiriličnim pismom u koncentričnim krugovima dvoglavog bijelog orla u uzletu«. Kao što je poznato, nakon »Oluje«, i ovaj će zakon velikosrpskih terorista pričekati novu priliku. »Nestanak ili gubitak pečata odmah se prijavljuje organu nadležnom za davanje saglasnosti i oglašava se nevažeći u Službenom glasniku Ujedinjene Republike Srpske«.

Taj će glasnik nakon »Oluje« »zamijeniti« cijeli niz publikacija srpskih autora, od kojih ćemo navesti one koji u širokom luku zaobilaze povijesne dokumente velikosrpske SAO i RS Krajine.

Nenad Piskač
Vjesnik

Napomena: Vjesnik je u razdoblju od 14. ožujka 2005. do 24. travnja 2005. objavio podlistak u trideset i pet nastavaka pod egidom „Velikosrpska tvorevina na hrvatskom tlu: „Izvorni dokumenti o djelovanju 'Republike srpske Krajine'" autora Nenada Piskača. Objavljujemo ga u cijelosti bez ikakvih dopuna s uredničkom opremom Vjesnika. (ur.)